บทความสุขภาพ

โควิดติดทางไหนได้บ้าง ทำไมติดต่อกันได้ง่าย จะมีวิธีป้องกันโควิดอย่างไร

บทความโดย: วันที่อัพเดท: 26 มีนาคม 2567

โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือ COVID-19 เป็นเชื้อโรคที่แพร่กระจายได้ง่ายมาก ไม่ว่าจะทางผ่านทางละอองน้ำมูก น้ำลายจากจมูก หรือปาก  ซึ่งมนุษย์เป็นสัตว์สังคม เราต้องอาศัยอยู่ร่วมกันเป็นกลุ่ม รวมถึงมีการพึ่งพาอาศัยกันอยู่เสมอ หากจะให้อยู่ห่างๆ กันตลอดก็คงจะเป็นเรื่องยาก

ในปัจจุบันเชื้อไวรัสโคโรนาก็ได้มีกลายพันธุ์มากกว่าเดิม ทำให้เกิดการติดเชื้อกันได้ง่ายมากขึ้น หากคุณอยากทราบว่าตอนนี้โควิดติดทางไหนได้บ้าง สาเหตุว่าทำไม COVID-19 ถึงติดต่อกันได้ง่าย รวมถึงวิธีการป้องกันโควิดจะมีวิธีอย่างไรบ้าง บทความนี้จะมาไขข้อสงสัยให้คุณ


สารบัญบทความ
 


โควิดติดทางไหน

แม้ว่าการติดเชื้อโควิด-19 จะติดได้โดยเพียงการสัมผัส แต่นอกจากนี้แล้วโควิดติดทางไหน ล่าสุดยังสามารถแพร่กระจายได้ทางอื่นๆ อีก ซึ่งเชื้อโควิดติดทางไหนได้บ้างนั้น มีดังต่อไปนี้
 

  • การไอ จาม พูด ร้องเพลง หรือหายใจ

หากคุณมีการพูดคุย สนทนากับผู้ที่ติดเชื้อโควิด-19 แบบใกล้ชิดและไม่ได้สวมใส่หน้ากากอนามัย คุณมีโอกาสเสี่ยงที่เชื้อไวรัสในทันที โดยเชื้อจะเข้าไปเกาะที่เซลล์ในเยื่อบุจมูกและขนจมูก
 

  • การสัมผัส

เนื่องจากเชื้อโควิด-19 สามารถติดได้ด้วยเพียงการสัมผัส เนื่องจากมีอนุภาคน้อยกว่า 5 ไมครอน ซึ่งเป็นอนุภาคที่มีขนาดเล็กทำให้แห้งและกลายเป็นละอองลอย จึงลอยอยู่ในอากาศได้นาน

ในปัจจุบันก็เริ่มมีผู้ป่วยติดเชื้อ มีผู้ป่วยอาการโควิดรอบใหม่สูงขึ้นเรื่อยๆ และอาการก็มีความคล้ายคลึงกับไข้หวัดใหญ่ และไข้หวัดทั่วไป แต่ผู้ป่วยโควิดนั้นจะมีอาการจมูกไม่ได้กลิ่นอยู่ด้วย 

หากคุณเริ่มมีไข้ ตัวร้อน ไม่สบาย ควรรีบตรวจ ATK หากป่วยเป็นโควิด-19 คุณสามารถทานฟ้าทะลายโจร และรักษาตัวแบบ home isolation แต่ถ้าในผู้สูงอายุติดโควิดควรเข้ารักษาตัวกับทางโรงพยาบาล เพราะอาจมีอาการอาจจะรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต
 


ประเภทของละอองสารคัดหลั่งเชื้อโควิด

หลังจากที่เราได้ทราบว่าโควิดติดทางไหนบ้างนั้น ต่อมาคุณต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทของละอองสารคัดหลั่งเชื้อโควิด ซึ่งการแพร่เชื้อโควิด-19 ก็จะแพร่กระจายได้จาก 2 สารคัดหลั่ง ดังต่อไปนี้
 

ละอองสารคัดหลั่งขนาดใหญ่ที่สุด

ละอองชนิดนี้จะตกสู่ลงพื้นได้นานหลายนาที ทำให้ผู้ที่ได้รับเชื้อโรคที่ติดมากับละอองฝอยเหล่านี้สามารถติดเชื้อได้ทันที
 

ละอองสารคัดหลั่งขนาดเล็กที่สุด

โดยละอองชนิดนี้มีอนุภาคน้อยกว่า 5 ไมครอน จึงเป็นขนาดที่เล็กมากและแพร่กระจายได้ง่าย เพียงแค่การหายใจเอาเชื้อในอากาศเข้าไป หรืออยู่บริเวณที่มีละอองชนิดนี้ในระยะ 2 เมตร ที่มีความเข้มข้นสูงก็สามารถติดเชื้อได้
 


เชื้อไวรัสโควิด-19 ติดทางไหนได้บ้าง

การติดโควิดทางไหนบ้างนั้นมีหลากหลายสาเหตุ เนื่องจากเชื้อไวรัสโควิด-19 เป็นเชื้อที่มีอนุภาคขนาดเล็กและมีลักษณะเป็นหนาม ทำให้ก่อตัวแพร่เชื้อขยายเซลล์ได้รวดเร็ว ซึ่งเชื้อโรคชนิดนี้สามารถติดต่อได้ทางดังต่อไปนี้
 

1. ละอองจากการไอ จาม

เชื้อไวรัสโควิด-19 สามารถแพร่กระจายตัวได้จากละอองจากการไอ จาม ของผู้ป่วยโควิด โดยสามารถละอองนี้จะแพร่กระจายเชื้อได้ในระยะ 1 เมตร 
 

2. น้ำมูก

น้ำมูกเป็นสิ่งที่เกิดจากการดักจับสิ่งสกปรกปนมากับลมหายใจ ซึ่งในน้ำมูกจะมีทั้งควัน ฝุ่นละอองต่างๆ ซึ่งนอกจากเชื้อโรคไวรัสโควิด-19 จะเข้ามาได้จากทางอากาศที่หายใจเข้าไปแล้ว ยังสามารถติดมาน้ำมูกของผู้ติดเชื้อได้อีกด้วย
 

3. น้ำลาย

โควิด-19 สามารถแพร่กระจายได้ทางน้ำลายด้วย ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำลายจากผู้ป่วยโควิด-19 และควรแยกการใช้ภาชนะอาหารออกจากผู้ป่วยโควิด-19 ด้วย
 

4. เสมหะ

การแพร่เชื้อไวรัสโควิด-19 สามารถติดทางไหนได้อีกทางหนึ่งคือ ทางเสมหะ เพราะเสมหะเกิดจากเชื้อโรคเข้าไปสะสมอยู่ในลำคอ หากไปสัมผัสเสมหะจากผู้ป่วยโควิด-19 ก็สามารถติดเชื้อได้เช่นกัน
 

5. มือสัมผัสเชื้อและนำมาโดน ปาก ตา จมูก

สาเหตุหนึ่งที่ทำให้เชื้อ COVID-19 เกิดการแพร่กระจายได้รวดเร็ว เนื่องจากเชื้อโรคชนิดนี้สามารถแพร่กระจายอาศัยอยู่บนสิ่งของ ซึ่งถ้ามีผู้ป่วยCOVID-19 มาสัมผัสบริเวณนั้นแล้วคุณไปสัมผัสต่อ 

หลังจากนั้นมือมาสัมผัสปาก ตา จมูก จะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ ดังนั้นจึงควรระมัดระวังทำความสะอาดพื้นผิวที่อาจมีการสะสมของเชื้อโรคและล้างมือให้บ่อยๆ เพื่อลดปริมาณเชื้อโรคให้น้อยลง
 


ปริมาณเชื้อโควิด-19 ในสารคัดหลั่งแต่ละชนิด

การสัมผัสเชื้อจากผู้ป่วยโควิดเป็นการรับเชื้อได้โดยตรง แต่นอกจากนี้ติดเชื้อโควิดทางไหนได้อีกนั้น คุณก็ยังสามารถติดได้ทางอ้อมได้แก่ ทางสารคัดหลั่ง ซึ่งปริมาณเชื้อโควิด-19ในสารคัดหลั่งแต่ละชนิดก็มีดังนี้
 

  • น้ำมูกมีสารคัดหลั่งประมาณ 90%
  • น้ำลายมีสารคัดหลั่งประมาณ 80%
  • อุจจาระมีสารคัดหลั่งประมาณ 70%
  • เยื่อบุคอหอยมีสารคัดหลั่งประมาณ 60%
  • เลือดมีสารคัดหลั่งประมาณ 10%
  • น้ำตามีสารคัดหลั่งประมาณ 1%
     

หากคุณสงสัยอยู่ว่าโควิดติดทางไหนได้อีกสามารถติดทางเหงื่อได้ไหม? ซึ่งสามารถสบายใจได้ เพราะในปัจจุบันยังไม่มีรายงานตรวจพบเชื้อไวรัสโควิด-19 ในทางเหงื่อ โดยส่วนใหญ่จะแพร่กระจายเชื้อได้เฉพาะในพื้นที่ผิวเรียบเท่านั้น
 


ทำไมเชื้อ COVID-19 ถึงแพร่สู่กันได้ง่าย

เมื่อได้ทราบว่าเชื้อโควิดติดทางไหนได้บ้างไปแล้ว ต่อมาต้องเข้าใจว่าทำไมเชื้อ COVID-19 ถึงแพร่สู่กันได้ง่าย ซึ่งมีสาเหตุดังต่อไปนี้
 

  • เชื้อ COVID-19 เป็นเชื้ออนุภาคเล็กมากสามารถเข้าไปเกาะในเยื่อบุจมูกและขนจมูกของเราได้ ทำให้เซลล์ไวรัสก่อตัวแล้วแพร่กระจาย โดยผ่านการหายใจเข้า-ออกของเราได้
  • เมื่อเชื้อ COVID-19 เข้าไปฟักตัวในร่างกาย โดยจะใช้เวลา 5-14 วัน ทำให้กว่าผู้ติดเชื้อจะรู้ตัวก็ใช้เวลาหลายวัน และในช่วงนี้ผู้รับเชื้ออาจจะยังไม่ทราบว่าเชื้อกำลังฟักตัวจึงไม่ได้กักตัว ออกไปข้างนอกและแพร่เชื้อไปโดยไม่รู้ตัว
  • หลังจากที่เชื้อCOVID-19 ได้ทำการฟักตัวเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ผู้ป่วยจะต้องใช้เวลารักษาตัวกักตัวประมาณ 8-10 วัน หรือบางคนอาจจะมากกว่านี้ก็ควรกักตัว 14 วัน เพราะยังอยู่ในระยะที่ยังสามารถแพร่เชื้อได้ 
     

โควิดติดจากผู้ที่ไม่มีอาการได้ไหม

การแพร่ของเชื้อโควิดนั้นสามารถแพร่ได้หลากหลายช่องทาง โควิดติดทางไหนได้อีกก็มีอีกช่องทางหนึ่งคือ จากผู้ที่ไม่มีอาการแต่อยู่ในระยะฟักตัว ซึ่งอาจจะแพร่เชื้อไปได้ในระยะเวลา 20-30 วัน แต่เชื้อที่ได้รับจะอยู่ในระยะเริ่มแรก ทำให้ผู้ที่ได้รับเชื้อต่อไปอาจจะไม่แสดงอาการหรือแสดงอาการเพียงเล็กน้อย
 


เชื้อโควิดติดต่อทางอากาศได้ไหม

หลายคนอาจจะสงสัยว่าโควิด19 ติดทางไหนได้บ้าง ซึ่งนอกจากการการสัมผัส การทดลองทางวิทยาศาสตร์ยังค้นพบว่าโควิดสามารถแพร่เชื้อได้ทางอากาศอีกด้วย โดยเชื้อโควิดจะลอยอยู่ในอากาศหลายนาทีจนถึงชั่วโมง

โควิดติดทางไหน โอไมครอนสามารถลอยอยู่ในอากาศได้นาน เนื่องจากเป็นเชื้อที่มีอนุภาคเล็กกว่า 5 ไมครอน ทำให้แพร่กระจายได้ไกลกว่า 2 เมตร ถ้าอยู่ในบริเวณที่มีเชื้อโอไมครอนโดยไม่ได้สวมใส่หน้ากากอนามัยคุณจะได้รับเชื้อที่มีอนุภาคขนาดใหญ่กว่า 10 ไมครอน ซึ่งเป็นการรับเชื้อเข้าไปอย่างรุนแรง นอกจากนี้เชื้อโอไมครอนยังตกลงพื้นได้อย่างรวดเร็วในระยะไม่เกิน 1 เมตร

แต่ถ้าในบริเวณนั้นมีอากาศหมุนเวียนหรือถ่ายเทได้ดี ก็สามารถสลายไปได้ ดังนั้นถ้าหากไม่อยากรับเชื้อโควิด ควรหลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่ปิดและพื้นที่แออัด เนื่องจากในบริเวณดังกล่าวผู้คนจะแย่งอากาศหายใจกัน และมีโอกาสที่เชื้อจะลอยตัวอยู่ได้นานเพราะไม่มีอากาศเข้ามาถ่ายเท
 


โควิดติดผ่านสิ่งของได้ไหม

ใครที่กำลังสงสัยว่าโควิดติดทางไหนได้อีก โควิดติดของไหม ซึ่งในปัจจุบันเราพบว่า การสัมผัสสิ่งของต่อจากผู้ติดเชื้อโควิด-19 คุณก็มีโอกาสเสี่ยงติดเชื้อได้ เนื่องจากเชื้อ COVID-19 มีอายุขัยอยู่ได้นานชั่วโมง   ซึ่งเชื้อโควิด-19 สามารถมีชีวิตอยู่รอดได้แต่ละสภาพแวดล้อม ดังนี้
 

  • ลูกบิดประตูจะอยู่ได้นาน 8 ชั่วโมง
  • กระดาษทิชชู่จะอยู่ได้นาน 12 ชั่วโมง
  • โต๊ะผิวเรียบจะอยู่ได้นาน 1-2 วัน
  • วัสดุที่เป็นพลาสติกจะอยู่ได้นาน 3-4 วัน
  • แก้วน้ำจะอยู่ได้นาน 2 วัน
  • โทรศัพท์จะอยู่ได้นาน 4 วัน
  • น้ำจะอยู่ได้นาน 4 วัน
  • ธนบัตรจะอยู่ได้นาน 5 วัน
  • ที่อุณหภูมิต่ำกว่า 4 องศาจะอยู่ได้นาน 1 เดือน  
  • ในสถานที่ปิด อากาศถ่ายเทไม่ดี เชื้อจะอยู่ลอยได้นาน 3 ชม.
     

จะเห็นได้ว่าการแพร่เชื้อของโควิด-19 นั้นสามารถแพร่กระจายได้นานหลายวัน ซึ่งวิธีที่จะลดปริมาณเชื้อนี้ได้ง่ายๆ คือ การล้างมือให้สะอาดก่อนที่จะรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงไม่ใช้มือที่สัมผัสสิ่งของแล้วนำมาสัมผัสบริเวณใบหน้า
 


แนวทางป้องกันตัวไม่ให้ติดเชื้อโควิด

เมื่อคุณได้ทราบแล้วว่าโควิดติดทางไหนได้บ้าง ซึ่งการแพร่เชื้อของโควิด-19 แพร่เชื้อติดต่อกันได้ง่าย หากไม่ป้องกันตัวเองก็มีโอกาสสูงที่จะได้รับเชื้อ โดยวิธีการป้องกันตัวไม่ให้ติดเชื้อโควิด ก็มีดังนี้
 

  • สวมใส่หน้ากากอนามัยเสมอเมื่อออกไปข้างนอก หรือในพื้นที่แออัด
  • ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหารด้วยน้ำ และสบู่ หรือแอลกอฮอล์เจลล้างมือ 
  • ไม่สัมผัสใบหน้า ดวงตา และจมูก หากจะสัมผัสควรล้างมือให้สะอาด
  • เมื่อไอหรือจามให้ใช้ข้อพับแขนด้านในปิดปากหรือใช้กระดาษชำระแล้วทิ้งในถังขยะ
  • ไม่ใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น ได้แก่ ผ้าเช็ดหน้า แก้วน้ำ ผ้าเช็ดตัว เสื้อผ้า เป็นต้น
  • รักษาระยะห่างจากผู้อื่นอย่างน้อย 1-2 เมตรในทุกสถานที่
  • หากจะต้องสัมผัสในบริเวณที่มีผู้อื่นใช้มาก่อน ควรทำความสะอาดและฆ่าเชื้อในบริเวณพื้นผิวที่ถูกสัมผัสนั้นเสียก่อน
  • หลังจากที่ออกไปข้างนอกมา เมื่อถึงบ้าน คุณควรจะอาบน้ำ สระผม เปลี่ยนเสื้อผ้าใหม่ เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อแบคทีเรียจากภายนอกมาแพร่กระจายในบ้าน
     

ข้อสรุป

หลังจากที่เราได้ทราบแล้วว่าโควิดติดทางไหนได้บ้าง โดยการติดเชื้อนั้นมีทั้งทางตรงและทางอ้อม สามารถป้องกันตัวเองได้ตามวิธีที่เราแนะนำไป รู้จักปรับตัวอยู่ร่วมกับคนติดโควิด ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้เข้ากับสถานการณ์

นอกจากการปรับตัวแล้วควรออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ทานโพรไบโอติก เพื่อสร้างเสริมภูมิคุ้มกันให้ตัวเอง เข้ารับวัคซีนโควิดเพื่อไม่ให้ติดโควิดรอบ 2 และสิ่งที่สามารถช่วยป้องกันไม่ให้ติดเชื้อได้โดยตรงคือ การหมั่นล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอ 

หากคุณมีข้อสงสัยเพิ่มเติมอยากสอบถามสามารถติดต่อสอบถามกับทีมแพทย์โรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ หรือถ้าคุณไม่สะดวกเดินทางมาก็สามารถสอบถามได้ที่ Line @samitivejchinatown หรือโทรติดต่อเบอร์ 02-118-7893 สามารถติดต่อได้ตลอด 24 ชั่วโมง


Reference 

Starkman, E (2022,June 05).  “How Does Coronavirus Spread?” .WebMD. https://www.webmd.com/covid/coronavirus-transmission-overview

Collins, S. (2022,January 21). “Coronavirus: What Happens When You Get Infected?” .WebMD. https://www.webmd.com/covid/coronavirus-covid-19-affects-body

Mallapaty, S. (2020,March 11). “Why does the coronavirus spread so easily between people?” .nature https://www.nature.com/articles/d41586-020-00660-x

Sandoiu, A. (2020,March 17). “Why does SARS-CoV-2 spread so easily?” medicalnewstoday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/why-does-sars-cov-2-spread-so-easily 

Katella, K. (2020,November 17). “What To Know About the Coronavirus Variants” yalemedicine. https://www.yalemedicine.org/news/covid-19-variants-of-concern-omicron


บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ
pdpa-icon

เราใช้คุกกี้เพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ แสดงเนื้อหาให้ตรงกับความสนใจ รวมถึงเพื่อวิเคราะห์การเข้าใช้งานเว็บไซต์และทำความเข้าใจว่าผู้ใช้งานมาจากที่ใด คุณสามารถเลือกตั้งค่าความยินยอมการใช้คุกกี้ได้ นโยบายความเป็นส่วนตัว​ (Privacy Policy)​