ไทรอยด์เป็นพิษ คืออะไร? ทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีการรักษา

บทความโดย: seoteam seoteam วันที่อัพเดท: 26 ตุลาคม 2567

คุณเคยรู้สึกเหนื่อยง่าย ใจสั่น น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุหรือเปล่า แล้วบางทีก็มีเหงื่อออกตลอดเวลา กลายเป็นคนขี้ร้อนทั้งที่อากาศก็ไม่ได้ร้อนอะไร อาการแบบนี้เป็นสัญญาณเตือนว่าคุณกำลังเผชิญกับภาวะไทรอยด์เป็นพิษโดยไม่รู้ตัว 

บทความนี้ จะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับโรคไทรอยด์เป็นพิษ หนึ่งในประเภทของโรคไทรอยด์ที่ไม่สามารถมองข้ามได้ เพื่อที่คุณจะได้เข้าใจ รู้ทัน และดูแลสุขภาพของตัวเองได้อย่างถูกต้อง

สารบัญบทความ

• ไทรอยด์เป็นพิษ คืออะไร
• อาการบ่งชี้ของภาวะไทรอยด์เป็นพิษในเบื้องต้น
• โรคไทรอยด์เป็นพิษเกิดจากอะไร
• การวินิจฉัยโรคไทรอยด์เป็นพิษ
• ข้อแนะนำในการรักษาโรคไทรอยด์เป็นพิษ
• ไทรอยด์เป็นพิษ โรคร้ายที่คนทุกวัยไม่ควรมองข้าม!

ไทรอยด์เป็นพิษ คืออะไร

ไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism, Overactive Thyroid) คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนออกมามากเกินความจำเป็น มีแนวโน้มพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายถึง 10 เท่า โดยต่อมไทรอยด์เป็นพิษเกิดจากการที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายผิดปกติ ต่อมไทรอยด์ถูกกระตุ้นให้ผลิตฮอร์โมนมากเกินความจำเป็น ทำให้เกิดการเร่งกระบวนการเผาผลาญในร่างกาย ส่งผลให้น้ำหนักลดลงเร็ว เหงื่อออกมาง่าย และอารมณ์แปรปรวน

โรคไทรอยด์เป็นพิษเกิดขึ้นได้ 2 รูปแบบ ดังนี้

• ไฮเปอร์ไทรอยด์ (Hyperthyroidism) คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนออกมามากเกินไป ทำให้ระบบภายในร่างกายทำงานมากกว่าปกติ ส่งผลให้น้ำหนักลดลงเร็ว อารมณ์ฉุนเฉียว สมาธิสั้น เป็นต้น
• ไฮโปไทรอยด์ (Hypothyroidism) คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนออกมาน้อยเกินไป ทำให้ระบบภายในร่างกายมีประสิทธิภาพในการทำงานช้าลง ส่งผลให้น้ำหนักขึ้นง่าย ผมง่วง หัวใจเต้นช้า และอาจทำให้มีภาวะซึมเศร้า

อาการบ่งชี้ของภาวะไทรอยด์เป็นพิษในเบื้องต้น 

การรู้จักสังเกตภาวะต่อมไทรอยด์เป็นพิษ อาการเบื้องต้น จะช่วยให้รู้ทันโรค และเข้ารับการตรวจไทรอยด์เป็นพิษเพื่อรักษาได้อย่างทันท่วงที โดยลักษณะบ่งชี้ของโรคมีดังนี้

• ต่อมไทรอยด์โตผิดปกติ : อาจสังเกตเห็นคอพอกหรือต่อมไทรอยด์โตขึ้นผิดปกติบริเวณหน้าลำคอ
• การเปลี่ยนแปลงทางสายตา : ผู้ป่วยเป็นไทรอยด์อาจมีอาการตาโปน ระคายเคืองตา น้ำตาไหลง่าย หนังตาบวม บางรายอาจมองเห็นภาพซ้อน
• อาการอ่อนแรง : แขนขาไม่มีแรง ซึ่งอาจเกิดจากระดับโพแทสเซียมในเลือดต่ำหรือผลกระทบของฮอร์โมนไทรอยด์ต่อกล้ามเนื้อ
• อาการทางระบบหัวใจและการเผาผลาญ : มักพบอาการใจสั่น หัวใจเต้นเร็วหรือผิดจังหวะ เหนื่อยง่าย และน้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว

โรคไทรอยด์เป็นพิษเกิดจากอะไร

ไทรอยด์เป็นพิษเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย โดยสาเหตุหลักที่พบบ่อย คือ โรคเกรฟส์ (Graves' disease) เป็นความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน นอกจากนี้ ยังอาจเกิดจากการมีก้อนเนื้อที่ต่อมไทรอยด์ โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ ซึ่งก้อนเนื้อเหล่านี้จะกระตุ้นให้ต่อมไทรอยด์ทำงานมากขึ้น นอกจากนี้ ปัจจัยภายนอกก็มีส่วนสำคัญ เช่น การได้รับไอโอดีนมากเกินไป การใช้ยาฮอร์โมนไทรอยด์ในปริมาณที่มากเกินไปในผู้ป่วยภาวะไทรอยด์ต่ำ

การวินิจฉัยโรคไทรอยด์เป็นพิษ

การวินิจฉัยโรคไทรอยด์เป็นพิษ ทางแพทย์จะมีการซักประวัติและตรวจร่างกายเพื่อเช็กอาการผิดปกติ นอกจากนั้นยังมีการตรวจวินิจฉัยทางการแพทย์เพิ่มเติม ด้วยการอัลตราซาวด์ต่อมไทรอยด์เพื่อตรวจก้อนที่ต่อมไทรอยด์ และการวัดค่าดูดซึมสารกัมมันตรังสีไอโอดีน ซึ่งช่วยวัดระดับฮอร์โมน T3 และ T4 ที่ผลิตออกมาจากต่อมไทรอยด์ หากมีปริมาณมากเกินไปก็สามารถวินิจฉัยได้ว่าผู้ป่วยเป็นโรคไทรอยด์เป็นพิษ

โรคอื่น ๆ ที่สามารถพบจากการวินิจฉัยโรคไทรอยด์ : มะเร็งต่อมไทรอยด์

ข้อแนะนำในการรักษาโรคไทรอยด์เป็นพิษ 

การรักษาไทรอยด์เป็นพิษเป็นกระบวนการที่ต้องใช้ความร่วมมือระหว่างแพทย์และผู้ป่วย โดยปัจจุบันมีทางเลือกในการรักษาหลายวิธี เราจะมาทำความรู้จักกับวิธีการรักษาโรคที่ได้รับความนิยม ดังนี้

รับประทานยาลดฮอร์โมนไทรอยด์

การรักษาไทรอยด์เป็นพิษด้วยการรับประทานยาไทรอยด์ลดการผลิตฮอร์โมนทำให้อัตราการเผาผลาญในร่างกายลดลงและบรรเทาอาการต่าง ๆ ได้ เช่น หัวใจเต้นเร็ว อ่อนเพลีย โดยทั่วไปการรักษาจะใช้เวลาประมาณ 1-2 ปี ซึ่งวิธีนี้จะไม่ทำลายต่อมไทรอยด์ แต่จะต้องมีการปรับขนาดยาบ่อยและอาจมีผลข้างเคียงระหว่างการรักษา ทางแพทย์จึงต้องมีการติดตามอาการ โดยเฉพาะช่วงแรกของการรักษา

รับประทานยาไอโอดีน - 131

การรักษาไทรอยด์เป็นพิษด้วยการทานยาไอโอดีน – 131 ซึ่งเป็นสารกัมมันตรังสีที่ต่อมไทรอยด์ดูดซึมเข้าไป เมื่อสารนี้สลายตัวจะปล่อยรังสีเบต้าออกมา และค่อย ๆ ทำลายเซลล์ไทรอยด์ที่ทำงานมากจนเกินไป ปัจจุบันวิธีนี้ได้รับการยืนยันแล้วว่าไม่ส่งผลต่อภาวะการมีบุตรยากหรือความผิดปกติของทารกแรกเกิด

การผ่าตัดไทรอยด์

การผ่าตัดไทรอยด์ แพทย์จะทำการตัดต่อมไทรอยด์ออกประมาณ 70% เพื่อลดขนาดของต่อมและปริมาณฮอร์โมนที่เข้าสู่กระแสเลือด ทำให้อัตราการเผาผลาญในร่างกายลดลง และอาการต่าง ๆ บรรเทาลงอย่างรวดเร็ว แต่มีความเสี่ยงว่าในระยะยาวต่อมไทรอยด์ที่เหลืออยู่อาจทำงานผิดปกติจนเป็นโรคซ้ำได้

การจี้ก้อนไทรอยด์

การจี้ก้อนไทรอยด์ เป็นการรักษาไทรอยด์เป็นพิษโดยใช้เทคนิคส่งคลื่นความร้อนผ่านเข็มชนิดพิเศษ ซึ่งจะทำให้ก้อนไทรอยด์หดตัวลงถึง 80-90% โดยไม่ทิ้งรอยแผลเป็น ไม่ต้องดมยาสลบ เหมาะสำหรับผู้ที่มีก้อนไทรอยด์ขนาดเล็กถึงปานกลาง ใช้เวลารักษาไม่นาน ฟื้นตัวเร็ว และมีความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนต่ำ แต่วิธีการนี้จะไม่เหมาะกับก้อนขนาดใหญ่ ผู้ที่มีปัญหาการแข็งตัวของเลือดหรือตั้งครรภ์

ไทรอยด์เป็นพิษ โรคร้ายที่คนทุกวัยไม่ควรมองข้าม!

ไทรอยด์เป็นพิษเป็นโรคที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัยและไม่ควรมองข้าม เนื่องจากส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย อาการของโรคนี้มีหลากหลาย การวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้องและทันท่วงทีจึงมีความสำคัญ ซึ่งโรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ เป็นอีกหนึ่งสถานพยาบาลที่ตอบโจทย์ ด้วยการตรวจไทรอยด์โดยแพทย์เฉพาะทางที่มีประสบการณ์สูง พร้อมด้วยเครื่องมือทันสมัยที่ช่วยให้การวินิจฉัยมีความแม่นยำและรวดเร็ว สามารถรู้ผลได้ภายในวันเดียว ทำให้ผู้ป่วยสามารถมั่นใจได้ในคุณภาพการบริการและการรักษาที่ได้รับ โดยสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่

• Line : @samitivejchinatown
• Tel: 02-118-7893 (ตลอด 24 ชั่วโมง)

References

Hyperthyroidism (Overactive Thyroid). (2019). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/endocrine-diseases/hyperthyroidism

Medline Plus. (2019). Hyperthyroidism. Medlineplus.gov; National Library of Medicine. https://medlineplus.gov/hyperthyroidism.html

NHS . (2019). Overview - overactive thyroid (hyperthyroidism). NHS. https://www.nhs.uk/conditions/overactive-thyroid-hyperthyroidism/