หลายคนมีปัญหากลิ่นเท้าแรง แม้ว่าจะพยายามล้างทำความสะอาดแล้ว หรือเปลี่ยนรองเท้าใหม่แล้วก็ยังไม่หาย ปัญหานี้อาจทำให้เสียบุคลิกจนส่งผลต่อชีวิตประจำวัน ซึ่งภาวะนี้อาจนำไปสู่ โรคเท้า ที่ร้ายแรงกว่าที่คิด และเมื่อลองสังเกตดูบริเวณผิวของเท้าหลายคนอาจมองเห็นลักษณะคล้ายรูเล็ก ๆ ซึ่งนั่นเป็นภาวะที่เรียกว่า “เท้าเป็นรู” การรู้เท่าทันปัญหาทั้งอาการและสาเหตุ จะช่วยป้องกันโรคเท้าเป็นรู ก่อนที่จะเริ่มลุกลามกลายเป็นปัญหาใหญ่ได้
สารบัญบทความ
เท้าเป็นรู คือ โรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียบางชนิดที่เจริญเติบโตด้วยความอับชื้นจากเท้าที่มีเหงื่ออกเยอะ จนกลายเป็นโรคฝ่าเท้าเป็นรู และเท้าเปื่อย ซึ่งในคนไข้ที่มีอาการรุนแรง จะมองเห็นฝ่าเท้าเป็นรูเล็ก ๆ จำนวนมากทั่วฝ่าเท้า ซึ่งเชื้อแบคทีเรียอย่าง แคติโมนัยซีส โครีนีแบคทีเรีย หรือไคโตคอคคัส ซีเด็นทาเรียส เมื่อเติบโตจะทำลายชั้นผิวหนังจนทำให้เกิด โรคเท้าเป็นรู นอกจากนี้หลายคนยังมีอาการคัน หรือเจ็บเมื่อมีการเสียดสีกับรองเท้าขณะเดิน
สำหรับสาเหตุหลักของการเกิดโรคเท้าเหม็น หรือเท้าเหม็นเป็นรู มาจากการสะสมของเชื้อแบคทีเรีย เช่น Corynebacteria, Kytococcus sedentarius, Streptomyces, Actinomyces หรือ Dermatophilus congolensis ซึ่งเป็นเชื้อแบคทีเรียที่เติบโตได้ดีในสภาวะที่มีความอับชื้นสูงจนทำให้เกิดอาการคัน และมีลักษณะเท้าเป็นรูได้ ซึ่งอาการโดยทั่วไปของโรคเท้าเป็นรูนั้นจะไม่ได้รู้สึกเจ็บเหมือนโรคเท้าอื่น ๆ เช่น ตาปลาที่เท้า หรืออาการเจ็บเนื้อใต้เล็บ แต่ก็สร้างความรำคาญจากอาการคัน และทำให้เสียความมั่นใจเพราะกลิ่นเท้าได้
นอกจากสาเหตุสำคัญจากเชื้อแบคทีเรียแล้ว ปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ยังทำให้เกิดฝ่าเท้าเป็นรูเล็ก ๆ ที่มาพร้อมกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้
เมื่อแพทย์วินิจฉัยเป็นที่เรียบร้อยแล้วว่าเท้าติดเชื้อแบคทีเรีย หรือมีภาวะของโรคเท้าเป็นรู แพทย์จะทำการรักษาด้วยการพิจารณาจ่ายยาทาเท้าเป็นรู ซึ่งเป็นยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียเพื่อรักษาจากต้นเหตุของภาวะที่เกิดขึ้น นอกจากยาทาแล้วยังมีรูปแบบของ ยาฟอก และยากิน โดยขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์เพิ่มเติม โดยยาฆ่าเชื้อที่แพทย์เลือกจ่ายให้คนไข้ เช่น
กรณีที่คนไข้มีภาวะเท้าเป็นรูจากสาเหตุเหงื่อออกเท้ามากผิดปกติ อาจจ่ายยาดรายโซล (Drysol) หรือ ไอออนโตฟรีซีส (Iontophoresis)ซึ่งเป็นการรักษาภาวะเหงื่อออกมากเกินไป โดยการใช้กระแสไฟฟ้าอ่อน ๆ ทำให้ยาซึมเข้าสู่ผิวหนัง ทั้งนี้การวิธีรักษาภาวะเท้าเป็นรูด้วยยาฆ่าเชื้อส่วนใหญ่เห็นผลหลังใช้ยา 2-3 วัน
แม้ว่าการเป็นเชื้อราที่เท้า จนเท้าเป็นรูและส่งกลิ่นเหม็นสามารถรักษาได้ แต่ก็ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้จนสูญเสียความมั่นใจ เพราะการป้องกันย่อมดีกว่าการรักษา ซึ่งวิธีป้องกันโรคเท้าเป็นรูสามารถทำได้ด้วยตัวเอง ดังนี้
โรคเท้าเป็นรู คือ อีกหนึ่งภาวะที่ทำให้เสียบุคลิกภาพ ไม่เพียงแค่มีอาการคันได้ตลอดเวลาเท่านั้น แต่ยังเป็นภาวะที่ทำให้เกิดกลิ่นเหม็นจนหมดความมั่นใจได้ ทั้งนี้ การดูแลตัวเองทั้งเรื่องความสะอาด การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หรือการเลือกใช้รองเท้าให้เหมาะสมกับกิจกรรม วิธีเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดเท้าเป็นรูและยังช่วยให้มีสุขภาพเท้าที่ดี ปราศจากเชื้อและแบคทีเรียลดการเกิดโรคเกี่ยวกับเท้าได้ในระยะยาว
สำหรับใครที่มีอาการคันฝ่าเท้า หรือสงสัยว่าอาจมีภาวะเท้าเป็นรู ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยถึงสาเหตุและต้นตอของการเกิดโรคโดยเร็ว เพื่อป้องกันไม่ให้ลุกลามเป็นวงกว้างทั่วฝ่าเท้า ซึ่งที่โรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ มีทีมแพทย์เฉพาะทางที่พร้อมให้คำปรึกษาได้ตลอด 24 ชั่วโมง
สามารถติดต่อได้ทาง
References
Cindy Lam. (2022, july). Pitted keratolysis. University of Adelaide, South Australia. https://dermnetnz.org/topics/pitted-keratolysis
Stephanie S. Gardner. (2023, july 20). What Is Pitted Keratolysis?. WebMD. https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/what-is-pitted-keratolysis
เราใช้คุกกี้เพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ แสดงเนื้อหาให้ตรงกับความสนใจ รวมถึงเพื่อวิเคราะห์การเข้าใช้งานเว็บไซต์และทำความเข้าใจว่าผู้ใช้งานมาจากที่ใด คุณสามารถเลือกตั้งค่าความยินยอมการใช้คุกกี้ได้ นโยบายความเป็นส่วนตัว (Privacy Policy)
