บทความสุขภาพ

สีตกขาว สัญญาณช่วยเตือนความผิดปกติของร่างกาย

บทความโดย: seoteam seoteam วันที่อัพเดท: 15 พฤษภาคม 2567

ตกขาว

เมื่อเริ่มเข้าสู่ช่วงวัยที่มีประจำเดือนอาจจะเริ่มมีของเหลวคล้ายเมือกสีขาวอยู่บริเวณปากช่องคลอด สิ่งนั้นก็คือ ตกขาว โดยปกติแล้วตกขาวเป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงทุกคน แต่ถ้ามีลักษณะอาการตกขาวผิดปกติ นั่นเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าร่างกายกำลังผิดปกติอยู่ และบางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนโรคอันตรายได้ด้วยเช่นกัน

แต่ตกขาวผิดปกติมีลักษณะอาการเป็นอย่างไร? ในที่นี้ก็จะมากล่าวถึงข้อมูลที่ควรรู้เกี่ยวกับตกขาวรวมถึงวิธีรักษาตกขาวเพื่อให้คุณสามารถแยกความผิดปกติของตกขาว พร้อมเข้ารับการตรวจวินิจฉัยอย่างรวดเร็วและรักษาอย่างถูกต้องให้อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นหายไป


สารบัญบทความ


ตกขาวคืออะไร? ทำไมถึงมีอาการตกขาว?

ตกขาวคือ

Leucorrhoea หรือที่เรียกว่าตกขาวคือ สารคัดหลั่งที่มีลักษณะเป็นเมือกสีขาวใสหรือขาวขุ่น ไม่มีกลิ่นเหม็น ถูกขับออกผ่านทางช่องคลอดเพื่อช่วยให้บริเวณช่องคลอดมีความชุ่มชื้น ลดการเสียดสีและระคายเคือง สามารถหล่อลื่นได้ดี อีกทั้งยังช่วยยกระดับป้องกันการติดเชื้อได้อีกด้วย

โดยทั่วไปตกขาวมีลักษณะแตกต่างกันตามช่วงรอบเดือน ดังนี้

  • วันที่ 1-5 = ช่วงที่มีประจำเดือน
  • วันที่ 6-14 = ช่วงหลังจากมีประจำเดือน ตกขาวเหนียว มีสีขาวขุ่นหรือเหลืองอ่อน
  • วันที่ 15-24 = ช่วงกลางรอบเดือน ตกขาวเพิ่มขึ้น ก่อนตกไข่ตกขาวสีใส แต่หลังตกไข่ตกขาวจะเป็นสีขาวขุ่น
  • วันที่ 25-28 = ช่วงก่อนมีประจำเดือน ตกขาวน้อยลงจนหาย

สาเหตุที่ทำให้เกิดการตกขาว

โดยปกติแล้วภายในช่องคลอดจะมีสภาพเป็นกรดอ่อน (ค่า pH ประมาณ 3.8-4.4) เพื่อช่วยป้องกันเชื้อโรคต่าง ๆ แต่ในกรณีที่สภาพภายในช่องคลอดเปลี่ยนแปลงก็จะส่งผลให้ตกขาวมีลักษณะผิดปกติได้ ซึ่งสาเหตุที่ทำให้ตกขาวผิดปกติมีดังนี้

  • ติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา
  • โรคที่มาจากการมีเพศสัมพันธ์
  • ดูแลทำความสะอาดช่องคลอดผิดวิธี
  • มีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในช่องคลอด เช่น มะเร็ง เนื้องอก และอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดการระคายเคือง
  • ฮอร์โมนในร่างกายผิดปกติ
  • มีอาการอักเสบบริเวณปากมดลูก
  • การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาสเตียรอยด์ ยาปฏิชีวนะ ฯลฯ
  • โรคบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคกระดูกเชิงกรานอักเสบ

ตกขาวมีกี่สี แต่ละสีบ่งบอกอะไรได้บ้าง?

สีตกขาว

ปกติแล้วสีตกขาวจะมีสีขาวใสหรือขาวขุ่น ไม่มีกลิ่นไม่พึงประสงค์ แต่ถ้าพบตกขาวมีสีต่างจากปกติ มีกลิ่นเหม็น นั่นเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติภายในร่างกาย ซึ่งสีของตกขาวที่สามารถพบได้มีดังต่อไปนี้

ตกขาวสีเหลือง

ตกขาวสีเหลืองสามารถเกิดขึ้นได้เป็นปกติ แต่หากตกขาวสีเหลืองเข้ม มีกลิ่นเหม็นคาว รู้สึกแสบขัดอวัยวะเพศเวลาปัสสาวะ ก็อาจมีสาเหตุจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา ไวรัส ซึ่งเป็นต้นเหตุของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ต่าง ๆ เช่น หนองในเริม และโรคอื่น ๆ 

ตกขาวสีเขียว

ตกขาวสีเขียวหรือสีเหลืองเขียวที่มีกลิ่นคาวปลา มีอาการตกขาวคัน หรืออาจรู้สึกแสบอวัยวะเพศเมื่อปัสสาวะ ส่วนใหญ่แล้วตกขาวสีนี้จะเกิดขึ้นจากการติดเชื้อแบคทีเรีย หรือรับเชื้ออื่น ๆ จากการมีเพศสัมพันธ์

ตกขาวสีเทา

ตกขาวสีเทามักจะมีกลิ่นเหม็นคาวและเหม็นอับ หรืออาจจะมีอาการระคายเคืองบริเวณอวัยวะเพศ ตกขาวสีนี้เกิดจากการมีเพศสัมพันธ์แล้วติดเชื้อแบคทีเรีย หรือในกรณีใช้ยาสวนช่องคลอดหรือทานยาปฏิชีวนะต่อเนื่องก็อาจพบอาการตกขาวสีเทาได้ด้วยเช่นกัน

ตกขาวสีน้ำตาลออกชมพู

ตกขาวสีน้ำตาลเป็นสีที่มักพบจากการตกไข่หรือเลือดที่หลงเหลือจากประจำเดือน ถ้าเป็นตกขาวสีชมพูก็จะเกิดจากเยื่อบุโพรงมดลูกหลุดออกมาจากการคลอดลูก แต่การตกขาวของทั้งสองสีที่กล่าวข้างต้นมีโอกาสที่เกิดจากการติดเชื้อบริเวณปากมดลูก และอาจพบอาการปวดท้องน้อยได้ด้วยเช่นกัน

ตกขาวสีขาวขุ่น

โดยทั่วไปแล้วตกขาวสีขาวขุ่นนับว่าเป็นสีตกขาวที่ปกติ แต่ถ้าตกขาวมีกลิ่นเหม็นคาว มีลักษณะเหนียวหนืด หรือมีอาการคันอวัยวะเพศ แสบคันช่องคลอด และอาการผิดปกติอื่น ๆ นั่นเป็นสัญญาณเตือนว่าคุณอาจจะมีปัญหาเชื้อราในช่องคลอด

ตกขาวเป็นฟอง

ตกขาวเป็นฟองเป็นอาการที่อาจพบในกรณีติดเชื้อพยาธิทริโคโมแนส (Trichomonas vaginalis) ทำให้มีพยาธิในช่องคลอด ซึ่งนอกจากจะส่งผลทำให้ตกขาวมีฟองแล้ว อาจส่งกลิ่นเหม็นหรือรู้สึกแสบคันบริเวณอวัยวะเพศหรือช่องคลอดได้

เมื่อพบว่าสีตกขาวผิดปกติ มีอาการผิดปกติบริเวณอวัยวะเพศหรือช่องคลอด ควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาที่ถูกต้องต่อไป


ตกขาวเกิดจากเชื้ออะไร บ่งบอกโรคและความผิดปกติอะไรได้บ้าง

ตกขาวแต่ละสีมีสาเหตุการเกิดต่างกัน แต่ละสาเหตุก็จะส่งผลกระทบต่อลักษณะและอาการตกขาวที่พบ โดยสามารถจำแนกสาเหตุหลัก ๆ ที่ก่อให้เกิดตกขาวได้ดังนี้

การติดเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial Vaginosis)

ตกขาวจากการติดเชื้อแบคทีเรียส่วนมากเกิดจากการมีเพศสัมพันธ์ การสวนล้างช่องคลอด หรือภายในช่องคลอดมีปริมาณแลคโตบาซิลลัสซึ่งเป็นแบคทีเรียดีน้อยเกินไป จนทำให้เชื้อแบคทีเรียที่เป็นอันตรายต่อร่างกายไปกระตุ้นการติดเชื้อขึ้น 

เมื่อช่องคลอดติดเชื้อแบคทีเรียก็อาจส่งผลให้มีอาการตกขาวผิดปกติขึ้นมา เช่น ตกขาวสีเทา ตกขาวสีเขียว ตกขาวส่งกลิ่นเหม็นคาว หรืออาจมีอาการอื่น ๆ ร่วม เช่น แสบขัดเวลาปัสสาวะ คันบริเวณอวัยวะเพศ เป็นต้น 

การติดเชื้อทริโคโมแนส (Trichomoniasis)

ตกขาวจากการติดเชื้อทริโคโมแนสหรือที่เรียกกันว่าโรคพยาธิในช่องคลอดส่วนมากมีสาเหตุเกิดจากการได้รับเชื้อผ่านทางเพศสัมพันธ์ ทำให้เป็นตกขาวเยอะกว่าปกติ พบได้ทั้งสีเทา เหลือง เขียว และมีโอกาสที่จะมีอาการตกขาวเป็นฟอง มีกลิ่นเหม็นคาว รู้สึกคันหรือแสบบริเวณอวัยวะเพศ และมีโอกาสพบเลือดออกเวลามีเพศสัมพันธ์ด้วย

เชื้อราในช่องคลอด (Vulvovaginal Candidiasis)

ตกขาวจากเชื้อราในช่องคลอดส่วนมากเกิดจากเชื้อ Candida albicans และอาจเกิดจากเชื้อ Candida glabrata ซึ่งมาจากการใช้ยาปฏิชีวนะต่อเนื่องนาน การทานยาคุม ฮอร์โมนภายในร่างกายเปลี่ยนแปลง และมีโอกาสเกิดจากการมีเพศสัมพันธ์ได้ด้วยเช่นกัน

สีตกขาวที่มักพบในกรณีเป็นโรคเชื้อราในช่องคลอดจะเป็นสีขาวขุ่นเป็นก้อน ตกขาวสีขาวเหมือนแป้งเปียก มีอาการคันที่ปากช่องคลอดหรืออวัยวะเพศ รู้สึกแสบขัดเวลาปัสสาวะ หรือเจ็บเวลาที่มีเพศสัมพันธ์

สิ่งแปลกปลอม

ตกขาวจากการที่มีสิ่งแปลกปลอมอยู่ภายในช่องคลอด เช่น มะเร็ง ก้อนเนื้อ และสิ่งอื่น ๆ ที่ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองจะไปเป็นตัวกระตุ้นให้ร่างกายผลิตตกขาวเพิ่มขึ้น โดยสีตกขาวที่อาจพบจากการมีสิ่งแปลกปลอมภายในช่องคลอดจะเป็นสีเหลือง


ตกขาวลักษณะแบบไหนที่ควรเข้าพบแพทย์?

แม้ว่าตกขาวจะเป็นอาการที่สามารถพบได้ตามปกติ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าลักษณะของตกขาวที่เป็นอยู่นั้นเป็นสภาพปกติเสมอไป ดังนั้นถ้าพบตกขาวที่มีสีต่างจากเดิม หรือมีอาการผิดปกติดังต่อไปนี้ควรเข้าพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายและเข้ารับการรักษาต่อไป 

  • ตกขาวมีสีต่างจากเดิม เช่น สีเหลืองเข้ม สีเขียว สีเทา และอื่น ๆ 
  • ตกขาวมีกลิ่นเหม็นคาว
  • ตกขาวมีเลือดปนหลังช่วงมีประจำเดือน
  • ตกขาวมาเยอะผิดปกติ 
  • ตกขาวเป็นฟอง ตกขาวแป้งเปียก

ตกขาวสามารถรักษาได้อย่างไร

วิธีรักษาตกขาว

ในกรณีที่มีลักษณะอาการตกขาวผิดปกติ สามารถดูแลและรักษาให้อาการผิดปกติหายไม่กลับมาเป็นซ้ำได้ เช่น

  • รับประทานยาและปฏิบัติตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด โดยทั่วไปแล้วแพทย์จะให้ยาทาน ยาเฉพาะที่หรือยาเหน็บช่องคลอด
  • ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น นอนหลับให้เพียงพอ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ งดการสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์
  • ใส่กางเกงในที่มีเนื้อผ้าระบายอากาศได้ดี ไม่รัดตัวมากจนเกินไป
  • ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศสม่ำเสมอเพื่อไม่ให้เกิดการหมักหมม

สรุปเรื่องตกขาวสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม

ตกขาวเป็นของเหลวสีขาวใสหรือขาวขุ่นที่สามารถพบได้ในช่วงก่อนมีประจำเดือน หลังมีประจำเดือน และช่วงกลางรอบเดือนหรือช่วงก่อนไข่ตก แต่ถ้าสีของตกขาวต่างจากปกติ มีกลิ่นเหม็น แสบคันบริเวณอวัยวะเพศ เลือดออกเวลามีเพศสัมพันธ์ อย่านิ่งนอนใจให้รีบเข้าพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุของโรคและรักษาตกขาวที่ผิดปกติให้หายไป

ถึงแม้ว่าจะไม่ได้มีอาการตกขาวผิดปกติ แต่เมื่อถึงช่วงวัยที่ฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลงหรือต้องการมีเพศสัมพันธ์ ควรตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทั้งสองฝ่ายเพื่อป้องกันโรคร้ายที่มีตกขาวผิดปกติเป็นสัญญาณเตือน 

สำหรับผู้ที่ต้องการคำปรึกษาและรักษาตกขาวผิดปกติกับแพทย์เฉพาะทาง หรือต้องการตรวจสุขภาพเพิ่มเติม สามารถติดต่อกับเจ้าหน้าที่จากสมิติเวช ไชน่าทาวน์ได้ตลอดทุกช่วงเวลาตามช่องทางดังนี้

ช่องทางการติดต่อ


References
 

Cleveland Clinic medical professional. (2022, July 22). Vaginal Discharge. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/4719-vaginal-discharge

Watson, S. Schmidt, N. & Gopal, A. (2023, November 29). Vaginal Discharge: Is It Normal?. WebMD. https://www.webmd.com/women/vaginal-discharge-whats-abnormal

Aswell, S. & Santos-Longhurst, A. (2023, June 21). The Ultimate Vaginal Discharge Color Guide. Healthline. https://www.healthline.com/health/vaginal-discharge-color-guide

Galen, N. (2023, December 22). A color-coded guide to vaginal discharge. Medical News Today. https://www.medicalnewstoday.com/articles/322232

Mitchell H. (2004). Vaginal discharge--causes, diagnosis, and treatment. BMJ (Clinical research ed.), 328(7451): 1306–1308. https://doi.org/10.1136/bmj.328.7451.1306

บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ
pdpa-icon

เราใช้คุกกี้เพื่อเพิ่มประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ แสดงเนื้อหาให้ตรงกับความสนใจ รวมถึงเพื่อวิเคราะห์การเข้าใช้งานเว็บไซต์และทำความเข้าใจว่าผู้ใช้งานมาจากที่ใด คุณสามารถเลือกตั้งค่าความยินยอมการใช้คุกกี้ได้ นโยบายความเป็นส่วนตัว​ (Privacy Policy)​