บทความสุขภาพ

PCOS คืออะไร อาการเป็นแบบไหน รวมข้อมูลที่ผู้หญิงควรรู้!

บทความโดย: seoteam seoteam วันที่อัพเดท: 31 ตุลาคม 2568

PCOS

หนึ่งในความกังวลของผู้หญิงหลาย ๆ คนเมื่ออายุมากขึ้น นอกจากปัญหาผิวที่เสื่อมโทรมไปตามวัยแล้ว ปัญหาสุขภาพบางอย่างที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายในหลาย ๆ ด้านอย่าง PCOS หรือภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบก็เป็นภาวะทางสุขภาพที่ทำให้สาว ๆ วิตกกังวลไม่แพ้กัน เพราะ PCOS ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพเรื้อรังที่อาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตในอนาคตได้ 

บทความนี้จะพามาทำความรู้จักกับภาวะทางสุขภาพนี้ว่าจริง ๆ แล้ว PCOS คือโรคอะไร เป็น PCOS อันตรายไหม อาการเป็นแบบไหน หรือแม้แต่โรค PCOS รักษายังไงเพื่อให้สาว ๆ สามารถรับมือกับปัญหาสุขภาพนี้ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 


KEY TAKEAWAY

  • PCOS หรือภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ อายุตั้งแต่ 15-30 ปี 
  • PCOS คือ อาการผิดปกติของร่างกายที่ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ มีปัญหาสิว ผิวมัน ขนดก และเพิ่มความเสี่ยงโรคต่าง ๆ รวมถึงส่งผลต่อการตั้งครรภ์ได้ในอนาคต
  • สาเหตุของการเกิด PCOS ยังไม่เป็นที่แน่ชัด ทำให้แนวทางการรักษาขึ้นอยู่กับอาการที่ผู้ป่วยเป็นรวมถึงขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ป่วยว่าได้วางแผนที่จะมีบุตรในอนาคตหรือไม่

สารบัญบทความ


PCOS ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ คืออะไร 

PCOS คืออะไร

ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ หรือ PCOS คือภาวะทางสุขภาพในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ที่เผชิญกับกระบวนการตกไข่ที่ผิดปกติ เช่น ไข่เจริญเติบโตไม่เต็มที่ การตกไข่ไม่สม่ำเสมอ หรือไม่ตกเลยเป็นระยะเวลานาน ทำให้ภายในรังไข่มีการพัฒนาเป็นถุงน้ำเล็ก ๆ ขณะเดียวกัน PCOS ทำให้ร่างกายมีการเพิ่มระดับฮอร์โมนเพศชายหรือฮอร์โมนแอนโดรเจนสูงขึ้น ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายของผู้หญิงได้ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นปัญหาสิว ผิวมัน ขนดก รอบเดือนมาผิดปกติ น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นผิดปกติ ตลอดจนส่งผลร้ายแรงต่อการมีบุตร


PCOS เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง?

PCOS หรือ Polycystic Ovarian Syndrome คือภาวะทางสุขภาพที่ยังไม่สามารถหาสาเหตุการเกิดที่แน่ชัดได้ เนื่องจากเป็นลักษณะความผิดปกติของร่างกายที่เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นลักษณะทางพันธุกรรม การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนร่างกายที่ฮอร์โมนเพศชายสูงกว่าปกติ ภาวะดื้ออินซูลินที่ทำให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคอ้วนและน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นง่าย เป็นต้น


PCOS ลักษณะอาการเป็นแบบไหน?

PCOS อาการ

สำหรับโรค PCOS อาการอาจแตกต่างหรือมีระดับความรุนแรงที่ต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่โดยทั่วไปแล้ว อาการผิดปกติที่บ่งบอกว่าเป็นสัญญาณของ PCOS มีดังนี้ 

  • ประจำเดือนมาผิดปกติ เช่น มากะปริบกะปรอย มาน้อยกว่าปกติ มาต่อเนื่องหลายวัน มาแบบเว้นช่วงระยะเวลานานเกินไป หรือมีอาการเลือดออกทางช่องคลอดแม้ไม่ได้อยู่ในช่วงรอบประจำเดือน
  • มีปัญหาสิว ผิวมัน ขนดกตามใบหน้าและร่างกาย เนื่องจากฮอร์โมนแอนโดรเจนหรือฮอร์โมนเพศชายสูง 
  • มีภาวะน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์ ไม่สามารถควบคุมน้ำหนักตัวได้ตามปกติ หรือเป็นโรคอ้วน
  • มีซีสต์หรือถุงน้ำที่รังไข่ ซึ่งจะเห็นชัดเมื่อเข้ารับการตรวจด้วยคลื่นอัลตราซาวนด์ ทั้งนี้ ซีสต์ดังกล่าวจะแตกต่างจากช็อกโกแลตซีสต์ที่เป็นเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ 
  • มีสัญญาณของโรคผิวหนังช้าง หรือมีรอยหมองคล้ำตามร่างกาย เช่น ท้ายทอย รักแร้ ใต้ราวนม 
  • ในผู้ป่วย PCOS บางรายอาจเผชิญกับปัญหาตกขาวผิดปกติ เช่น มีลักษณะข้นหนืด หรือใสเป็นน้ำ ซึ่งจะแตกต่างจากการติดเชื้อราในช่องคลอด ซึ่งอาจมีอาการคันช่องคลอดร่วมด้วย 

หากใครที่สังเกตว่าตัวเองกำลังเผชิญกับอาการ PCOS เหล่านี้อยู่ แนะนำเข้าพบแพทย์เพื่อรับการตรวจสุขภาพผู้หญิงเบื้องต้นว่าเป็นสัญญาณของ PCOS หรือไม่ หรือเป็นสัญญาณอาการของความผิดปกติอื่น ๆ ของร่างกาย เพื่อที่จะได้หาแนวทางในการรักษาที่เหมาะสมต่อไป และป้องกันอาการแทรกซ้อนหรือผลกระทบที่รุนแรงต่อสุขภาพ เช่น เนื้องอกมดลูก มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก หรือแม้แต่เพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือดได้


PCOS มีขั้นตอนการตรวจวินิจฉัยอย่างไรบ้าง?

การตรวจวินิจฉัยโรค PCOS มีขั้นตอนไม่ซับซ้อน เริ่มจากการซักประวัติสุขภาพของผู้ป่วย PCOS เช่น รอบเดือนมาปกติหรือไม่ มีปัญหาสิว ผิวมัน ขนดกมากน้อยแค่ไหนในช่วงที่ผ่านมา หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการตั้งครรภ์หรือไม่ ตลอดจนซักประวัติสุขภาพของสมาชิกในครอบครัว และมีการชั่งน้ำหนักตัว วัดความดันโลหิตของผู้ป่วย นอกจากนี้แพทย์อาจมีการตรวจเลือดเพื่อวัดระดับฮอร์โมนเพศชาย วัดระดับน้ำตาลในเลือด และตรวจช่องท้องด้วยคลื่นอัลตราซาวนด์เพื่อตรวจความผิดปกติภายในมดลูกร่วมด้วย

การเข้ารับการตรวจวินิจฉัย PCOS อย่างละเอียดจะช่วยให้แพทย์วางแผนการรักษาพร้อมให้คำแนะนำในการดูแลตัวเองเพื่อลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม


PCOS มีวิธีการรักษาอย่างไรได้บ้าง?

PCOS รักษา

โรค PCOS คือโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถดูแลรักษาเพื่อลดความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ได้ โดยมีแนวทางการดูแลรักษาที่ต่างกันออกไปแต่ละบุคคล หรือขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ป่วย ซึ่งแบ่งเป็นผู้ป่วย PCOS ที่วางแผนจะมีบุตรในอนาคต และผู้ป่วยที่ไม่มีแผนจะมีบุตร 

แนวทางการรักษาสำหรับผู้ที่วางแผนมีบุตร

  • ใช้ยากระตุ้นไข่ตกในรูปแบบยาทาน เช่น กลุ่มยาโคลมิฟีน (Clomiphene) กลุ่มยาเลโทรโซล (Letrozole) หรือรูปแบบยาฉีดอย่างกลุ่มฮอร์โมนโกนาโตโทรปิน (Gonadotropins) 
  • การเข้ารับการผ่าตัดนำเนื้อเยื่อรังไข่ที่ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนแอนโดรเจนออก ทำให้ฮอร์โมนร่างกายสมดุลและการทำงานของรังไข่กลับมาเป็นปกติอีกครั้ง ทั้งนี้การผ่าตัดเพื่อรักษา PCOS ไม่เป็นที่นิยมมากนัก เนื่องจากปัจจุบันมีแนวทางการรักษาที่เห็นผลและทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องเจ็บตัว
  • การทำ IVF (In Vitro Fertilization) หรือการทำเด็กหลอดแก้ว ในกรณีที่ผู้ป่วย PCOS ใช้ยากระตุ้นให้ไข่ตกไม่ได้ผล แพทย์จะแนะนำให้วางแผนมีบุตรด้วยวิธีการเก็บไข่จากรังไข่และนำไปปฏิสนธินอกมดลูก จากนั้นนำไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิแล้วฉีดกลับเข้าไปในมดลูกอีกครั้งเพื่อให้ตัวอ่อนเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์

แนวทางการรักษาสำหรับผู้ที่ไม่มีแผนจะมีบุตร

  • เลือกใช้ยาคุมกำเนิดในรูปแบบยาทาน ยาฉีด หรือใช้ห่วงอนามัยชนิดที่มีฮอร์โมน เพื่อปรับฮอร์โมนให้รอบเดือนกลับมาเป็นปกติ รวมถึงลดการเกิดสิว คุมความมันส่วนเกินบนผิว และลดปัญหาขนดกตามร่างกาย
  • ปรับไลฟ์สไตล์ใหม่ เช่น เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์มากขึ้น หมั่นออกกำลังกาย คุมน้ำหนักตัวไม่ให้เพิ่มขึ้นหรือให้อยู่ในเกณฑ์ดัชนีมวลกายที่เหมาะสม เพื่อป้องกันอาการแทรกซ้อนจาก PCOS 

PCOS มีแนวทางป้องกันอย่างไรบ้าง?

แม้ว่าสาเหตุการเกิดของ PCOS จะไม่เป็นที่แน่ชัดว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร และ PCOS รักษาให้หายขาดไม่ได้ แต่การเริ่มต้นดูแลสุขภาพร่างกายให้ดีหรือปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์บางอย่างก็สามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิด PCOS และป้องกันอาการแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ ดังนี้ 

  • คุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เพราะสามารถช่วยลดระดับอินซูลินและฮอร์โมนเพศชายที่เป็นสาเหตุการทำงานที่ผิดปกติของรังไข่ได้
  • หมั่นออกกำลังกายอย่างเป็นประจำเพื่อช่วยให้น้ำหนักตัวลดลง และลดความเสี่ยงต่อการเป็นภาวะสุขภาพต่าง ๆ เช่น เบาหวาน โรคอ้วน
  • เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผัก ผลไม้ เลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลหรือไขมันสูง เช่น ของทอด ของมัน ของหวาน อาหารแปรรูป
  • เข้ารับการตรวจสุขภาพร่างกายเป็นประจำเพื่อติดตามสุขภาพโดยรวมและรับการประเมินความเสี่ยงต่อภาวะสุขภาพหรือโรคร้ายต่าง ๆ รวมถึง PCOS

คำถามที่พบบ่อย (FAQs) PCOS

PCOS เป็นภาวะความผิดปกติของร่างกายที่ทำให้ผู้หญิงเป็นกังวลไม่น้อย และด้านล่างนี้เป็นคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรค PCOS

PCOS อันตรายไหม?

อาจเป็นอันตรายได้หากไม่ได้รับการดูแลรักษาที่เหมาะสม ผู้ที่มีสัญญาณอาการของ PCOS ควรเข้ารับการวินิจฉัยและดูแลรักษาอย่างถูกต้องเพื่อป้องกันการเกิดปัญหาสุขภาพเรื้อรัง หรือเป็นอันตรายต่อร่างกายและการตั้งครรภ์ในอนาคต

PCOS ห้ามกินอะไรบ้าง?

ผู้ป่วยที่เป็น PCOS มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วนหรือมีปัญหาเกี่ยวกับระบบเผาผลาญของร่างกาย แนะนำให้ควบคุมอาหารที่รับประทานในชีวิตประจำวัน เช่น เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ เลี่ยงการทานอาหารไขมันสูง ของทอด ของมัน ของหวาน 

PCOS หายเองได้ไหม?

โรค PCOS ไม่สามารถหายเองได้ แต่สามารถลดความรุนแรงของอาการหรือลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้ด้วยการปรับไลฟ์สไตล์ให้เหมาะสมและปฏิบัติตัวตามที่แพทย์แนะนำ


PCOS ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ สัญญาณสุขภาพที่ผู้หญิงต้องระวัง

PCOS หรือภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ เกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัยทั้งกรรมพันธุ์ ฮอร์โมนในร่างกาย รวมถึงไลฟ์สไตล์ต่าง ๆ โดยมีสัญญาณอาการสำคัญได้แก่ รอบเดือนมาผิดปกติ ปัญหาสิว ผิวมัน น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นผิดปกติ หากปล่อยไว้ไม่เข้ารับการรักษาอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกาย ตลอดจนกระทบต่อการตั้งครรภ์ในอนาคตได้ 

หากสงสัยว่าตัวเองกำลังเผชิญกับอาการ PCOS อยู่หรือไม่ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและหาแนวทางการดูแลรักษาอาการเหล่านั้นทันที เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายกับร่างกาย ที่โรงพยาบาลสมิติเวช ไชน่าทาวน์ มีทีมแพทย์เฉพาะทางคอยดูแลพร้อมให้คำแนะนำ สนใจติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ช่องทางติดต่อด้านล่างนี้

ช่องทางติดต่อ


References

Mayo Clinic Staff. (2022, September 8). Polycystic ovary syndrome (PCOS). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pcos/symptoms-causes/syc-20353439

Johns Hopkins Medicine. (n.d.). Polycystic ovary syndrome (PCOS). Johns Hopkins Medicine. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/polycystic-ovary-syndrome-pcos

NHS. (n.d.). Polycystic ovary syndrome (PCOS). NHS. https://www.nhs.uk/conditions/polycystic-ovary-syndrome-pcos/

Cleveland Clinic. (2023, February 15). Polycystic ovary syndrome (PCOS). Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8316-polycystic-ovary-syndrome-pcos

บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ