บทความสุขภาพ

PM 2.5 กระตุ้นสิว ผิวแพ้ง่าย

บทความโดย: วันที่อัพเดท: 26 มีนาคม 2567

ก๊าซพิษ เกิดจากการรวมตัวของไอน้ำ และฝุ่นควัน ซึ่งถือแนสารตั้งต้นของ PM 2.5 ที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิว กระตุ้นการเกิดสิว และทำให้ผิวแพ้ง่าย
มีงานวิจัยว่ามลพิษของอากาศ ส่งผลให้สารต้านอนุมูลอิสระของผิวลดลงและภูมิต้านทานผิวหนังแย่ลง ทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื่น เกิดอาการแพ้ง่าย เป็นสิวได้ง่ายกว่าคนที่ไม่ค่อยได้สัมผัสมลพิษทางอากาศ
แสงแดดเป็นตัวกระตุ้นให้มลพิษทางอากาศทำงานได้ดีขึ้น การปกป้องผิวด้วยการทาครีมกันแดดก่อนออกจากบ้านตอนเช้า เป็นตัวช่วยป้องกันผิวจากมลพิษได้

“มลพิษทางอากาศ” ถือเป็นปัญหาที่คนทั่วโลกกำลังเผชิญอยู่ในขณะนี้ เรามักเจอมลพิษทางอากาศในรูปแบบของเขม่าควันเสียจากรถยนต์ จากโรงงานอุตสาหกรรม การเผาไหม้ตามที่ต่างๆ ซึ่งมีทั้งขนาดใหญ่จนตามองเห็นและที่มองไม่เห็น เช่น อนุภาคขนาดเล็ก (PM) ซึ่งจากข้อมูลการศึกษาที่ผ่านมา พบว่าต่างก็มีผลกระทบต่อผิวพรรณของเราทั้งสิ้น ยกตัวอย่างเช่น

มลพิษจากควันรถ

มลพิษจากควันรถ จะมีส่วนประกอบของสารกลุ่ม PAHs หรือ Polycyclic Aromatic Hydrocarbons ซึ่งสามารถเกิดได้เองตามธรรมชาติจากกระบวนการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของสารอินทรีย์ รวมทั้งควันจากท่อไอเสียรถยนต์และควันบุหรี่ การเผาไหม้ของเชื้อเพลิงในโรงงานอุตสาหกรรม การกลั่นน้ำมันดิบ เป็นต้น
สารในกลุ่มนี้ เมื่อเจอกับรังสี UVA จะก่ออนุมูลอิสระ ซึ่งทำลายเซลล์ผิวหนัง และกระตุ้นสารก่อการอักเสบ ส่งผลให้เกิดสิว ริ้วรอยจากอนุมูลอิสระ อีกทั้งยังกระตุ้นให้มีการสร้างเม็ดสีที่ผิดปกติมากขึ้น

มลพิษจาก Particulate Matter (PM)

Particulate Matter หรือ PM คืออนุภาคขนาดต่าง ๆ ที่มีหน่วยเป็นไมครอน (1 ใน 1,000 ของมิลลิเมตร) แขวนล่องลอยในอากาศ บ้างก็ใหญ่พอที่จะเห็นด้วยตาเปล่าและบ้างก็มีขนาดเล็กมากจนมองไม่เห็น
Particulate Matter ที่เล็กกว่า 10 ไมครอน เช่น PM 2.5 จัดเป็นมลพิษที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่าที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพมากที่สุด เพราะระบบป้องกันในโพรงจมูกของเราไม่สามารถดักจับเอาไว้ได้ และเมื่อเข้าสู่ร่างกาย จะแพร่กระจายเข้าสู่ทางเดินหายใจ กระแสเลือด และแทรกซึมสู่กระบวนการทำงานของอวัยวะต่างๆ ทำให้เพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคเรื้อรังและมะเร็ง
ปกติแล้ว สารตั้งต้นของ PM 2.5 คือ ก๊าซพิษ ซึ่งได้แก่ ออกไซด์ของไนโตรเจน (NOx) ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) และก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (Carbon monoxide : CO) ที่ล้วนแล้วแต่เป็นสารพิษที่เป็นอันตรายต่อร่างกายของมนุษย์ทั้งสิ้น โดยมลภาวะเหล่านี้ทำตัวเสมือนสารก่อระคายเคืองผิว จนกระตุ้นให้มีการหลั่งสารไซโตไคน์ (Cytokines) ก่อให้เกิดการอักเสบ ผิวแพ้ง่าย และระคายเคืองได้
มีงานวิจัยการศึกษาจากในเม็กซิโก และเซี่ยงไฮ้ ชี้ให้เห็นชัดเจนว่ามลพิษของอากาศ ส่งผลให้สารต้านอนุมูลอิสระของผิวลดลงและภูมิต้านทานผิวหนังแย่ลง ทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื่น แพ้ง่าย เป็นสิวได้ง่ายกว่าคนที่ไม่ค่อยได้สัมผัสมลพิษทางอากาศ

การป้องกันผิวจากมลพิษทางอากาศ

ใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้งที่จำเป็นต้องออกข้างนอกบ้าน หรือต้องผ่านที่โล่งแจ้ง โดยแนะนำให้ใส่หน้ากากพิเศษชนิดที่เรียกว่า “เอ็นเก้าห้า (N95)”
ออกกำลังกายในที่ที่มีฝุ่นน้อย ห่างจากถนน อาจเปลี่ยนเป็นออกในบ้านหรือฟิตเนส แทนการวิ่งตามสวนสาธารณะ
เครื่องสำอางปกป้องผิวจากแสงแดด เพราะแสงแดดเป็นตัวกระตุ้นให้มลพิษทางอากาศทำงานได้ดีขึ้น การปกป้องผิวด้วยการทาครีมกันแดดก่อนออกจากบ้านตอนเช้า จึงเป็นตัวช่วยที่ดี
ทาครีมบำรุงผิวที่ผสมสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินซี วิตามินอี แอสต้าแซนติน โคเอนไซม์คิวเท็น
รับประทานผักและผลไม้หลากสีสัน เพื่อรับสารต้านอนุมูลอิสระให้ร่างกายไว้ใช้ต่อสู้กับมลพิษทางอากาศ
รับประทานอาหารเสริมปกป้องผิวจากแสงแดด มลภาวะ และลดการอักเสบให้ผิว เช่น ไฮดร็อกซีไทโรซอล (Hydroxytyrosol) และเวอร์บาสโคไซด์ (Verbascoside) ที่พบได้ในผลและใบมะกอก สารแอสต้าแซนติน (Astaxanthin) จากสาหร่ายสีแดง (Haematococcus Pluvialis) สารสกัดจากเมล็ดองุ่นและเปลือกสน (Grape seed and Pine Bark Extract)

บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ

ตาปลาที่เท้า เกิดจากอะไร รักษาอย่างไรได้บ้าง

ตาปลาที่เท้าเป็นภาวะที่ผิวหนังแข็งตัวเป็นก้อนกลมนูน มีจุดดำตรงกลาง เกิดจากแรงกดทับซ้ำ ๆ ทำรู้สึกให้เจ็บเมื่อเดิน ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษาที่เหมาะสม

29 พฤศจิกายน 2567

เล็บขบเกิดจากอะไร รู้ทันสาเหตุและรักษาก่อนเท้าติดเชื้อ

เล็บขบ เกิดจากเล็บยาวฝังเข้าใต้ผิวหนัง มีอาการปวดบริเวณข้างเล็บ นิ้วบวมแดง มักเกิดบ่อยที่นิ้วเท้า บางคนอาจมีเลือดหรือน้ำหนองไหล วิธีป้องกันและรักษาเล็บขบเบื้องต้น

29 พฤศจิกายน 2567

12 อันดับโรคเท้าที่พบบ่อย รู้ทันอาการโรคเกี่ยวกับเท้า พร้อมวิธีรักษาเบื้องต้น

โรคเท้า หรือปัญหาสุขภาพเท้าเป็นเรื่องใกล้ตัวมากกว่าที่คิด หากมีอาการผิดปกติ ไม่ว่าจะเป็นคันฝ่าเท้า มีตุ่มขึ้น หรือมีกลิ่นเหม็นควรรีบรักษาเพราะอาจนำไปสู่โรคเท้าที่รุนแรงได้

29 พฤศจิกายน 2567

ผ่าตัดไทรอยด์ (Thyroid Surgery) แนะนำข้อควรรู้ก่อน-หลังเข้ารับการรักษา

ผ่าตัดไทรอยด์คือหนึ่งในวิธีการรักษาของผู้ป่วยมะเร็งไทรอยด์ ผู้มีภาวะไทรอยด์เป็นพิษ ปัจจุบันการผ่าตัดมีหลายวิธีที่ฟื้นตัวเร็ว ไม่มีรอยแผลเป็น และลดโอกาสเกิดผลข้างเคียง

4 กรกฎาคม 2567

มะเร็งลำไส้ใหญ่ รู้ให้ทัน ป้องกันอาการลุกลาม รักษาหายได้

มะเร็งลำไส้ใหญ่ หนึ่งในโรคร้ายที่อาการของโรคไม่ชัดเจนในช่วงแรก แต่ถ้าเห็นอาการผิดปกติด้านการขับถ่ายไว ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้อาการของโรครุนแรงและรักษาหายได้

16 สิงหาคม 2567

เทคฮอร์โมนคืออะไร? อ่านข้อมูลน่ารู้และความเปลี่ยนแปลงเมื่อเทคฮอร์โมน

เทคฮอร์โมนชาย-หญิงเริ่มจากอะไร เตรียมตัวอย่างไร? ค้นพบคำตอบและทุกข้อมูลน่ารู้เกี่ยวกับวิธีการและความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นเมื่อเทคฮอร์โมนได้ที่บทความนี้!

17 พฤษภาคม 2567

มะเร็งทวารหนัก รู้ทันภัยเงียบจากภายใน รักษาหายได้หากตรวจพบเร็ว

มะเร็งทวารหนักและลำไส้ใหญ่ ภัยเงียบจากภายใน เจาะลึกสาเหตุ อาการ และวิธีการรักษา ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงของโรคนี้ได้หรือไม่ เช็กได้เลยที่บทความนี้

15 พฤษภาคม 2567