บทความสุขภาพ

เฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกระบาด ช่วงหน้าฝน

บทความโดย: วันที่อัพเดท: 26 มีนาคม 2567

ไข้เลือดออกคือโรคติดเชื้อไวรัสเดงกี่ ที่มียุงลายเป็นพาหะ ในประเทศไทยไวรัสเดงกี่เป็นเชื้อที่ก่อโรค จึงชื่อว่าไข้เลือดออกเดงกี่ (Dengue Haemorrhagic Virus) มีรายงานครั้งแรกใน พ.ศ. 2501 ปัจจุบันไข้เลือดออกเดงกี่พบการติดเชื้อได้ในหลายประเทศ โดยมียุงลายเป็นพาหะนำโรค ซึ่งยุงลายมี 2 ชนิด ได้แก่ยุงลายสวนและยุงลายบ้าน ที่พบกันบ่อยที่สุดคือยุงลายบ้าน พบในบ้าน บริเวณรอบบ้าน มีหลายสายพันธุ์ โดยเฉพาะสายพันธุ์ Aedes Aegypti เป็นยุงลายเพศเมีย หากินในเวลากลางวัน ชอบวางไข่ในน้ำนิ่งที่ค่อนข้างสะอาด และเชื้อไวรัสจะอยู่ในตัวยุงได้ตลอดชั่วชีวิตของยุงตัวนั้นประมาณ 1-2 เดือน

กลุ่มเสี่ยงโรคไข้เลือดออก

โรคไข้เลือดออกมักพบมากในฤดูฝน ช่วงพฤษภาคมถึงกันยายน พบได้ในทั้งหญิงและชาย แต่จะพบมากในช่วงอายุ ดังนี้

เด็กอายุ 5-9 ปี (มากที่สุด)
ช่วงอายุ 10-14 ปี (รองลงมา)
แรกเกิดถึง 4 ปี (รองลงมา)
15 ปีขึ้นไป (รองลงมา)

อาการของโรคไข้เลือดออก

หลังรับเชื้อไวรัสเดงกี่เข้าสู่ร่างกาย จะใช้เวลาประมาณ 5-8 วัน อาการของโรคจะปรากฏขึ้น โดยแบ่งเป็น 4 ระดับ ดังนี้

ไข้สูงลอยนาน 2-7 วัน
มีอาการเลือดออกบ่อย โดยมีจุดเลือดออกที่ผิวหนัง
ภาวะตับโต สามารถคลำบริเวณใต้ชายโครงขวา และเมื่อกดแล้วจะเจ็บ
ภาวะการไหลเวียนเลือดล้มเหลว และอาจเกิดภาวะช็อค

อาการของผู้ป่วยไข้เลือดออก

มีไข้สูงเฉียบพลัน หน้าแดง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อย
พบเลือดออกตามลำตัว แขน ขา และมีอาการเบื่ออาหาร
มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ไม่ดื่มน้ำ ซึม นอนนิ่ง ไม่พูดคุย
บางรายอาจมีเลือดกำเดาออก ถ่ายเป็นสีดำ อาเจียนมีเลือดปน และมักไม่แสดงอาการหวัด

ช่วงอันตรายจะอยู่ช่วงไข้เริ่มลง 2-7 วัน โดยทั่วไปจะพบภาวะช็อค หรือทำให้เสียชีวิตในผู้ป่วยบางราย แต่ทั้งนี้โรคไข้เลือดออกสามารถรักษาได้ผลดีถ้าได้รับการวินิจฉัยและรักษาตั้งแต่เริ่มต้น

ความรุนแรงของโรคไข้เลือดออก

ระดับความรุนแรงของไข้เลือดออกมี 4 ระดับ
ระดับ 1
ไข้สูง แต่ยังจะไม่พบจุดเลือดออก โดยระดับนี้สามารถดูและเบื้องต้นด้วยการเช็ดตัวบ่อยๆ ดื่มน้ำเยอะๆ
ระดับ 2
ระยะนี้ถ้าผู้ป่วยยังสามารถทานอาหาร ดื่มน้ำได้ ยังไม่ต้องมาโรงพยาบาล
(แต่ถ้าทานและดื่มไม่ได้ให้พามานอนโรงพยาบาล เพื่อตรวจและดูแลอย่างใกล้ชิด)
ระดับ 3
พบชีพจรที่เบาและเร็ว มือเท้าเย็น หน้าซีด กระสับกระส่าย นั่นแสดงว่ามีความดันเลือดต่ำมาก ให้รีบพามา
โรงพยาบาลเพื่อพบแพทย์และตรวจวินิจฉัยโดยเร็ว
ระดับ 4
แรงดันเลือดตกมาก ไม่สามารถวัดค่าได้ หรือการเกิดภาวะช็อค ซึ่งอาการระดับนี้เกิดขึ้นให้รีบพามาโรงพยาบาลในทันที

การป้องกัน

หลีกเลี่ยงไม่ให้ยุงลายกัด
กำจัดหรือลดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย เช่น แหล่งที่มีน้ำขังนิ่งและสะอาด

การรักษา

หมั่นเช็ดตัว ดื่มน้ำบ่อยๆ
ให้ยาลดไข้พาราเซตามอล (ห้ามให้แอสไพริน บูเฟน เพราะจะทำให้การทำงานของเกล็ดเลือดเสียไป)
ผู้ป่วยที่มาโรงพยาบาลแต่เนื่นๆ จะช่วยลดภาวะ เลือดออก และช็อค ที่แทรกซ้อนได้

บทความและสุขภาพอื่นที่น่าสนใจ

ไทรอยด์เป็นพิษ คืออะไร? ทำความรู้จักโรคและวิธีสังเกตอาการด้วยตัวเอง!

ไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism, Overactive Thyroid) คือ ภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนมากเกินความจำเป็น ส่งผลให้ต่อมไทรอยด์โต ระบบเผาผลาญมีปัญหา ฯลฯ

26 ตุลาคม 2567

ผ่าตัดไทรอยด์ (Thyroid Surgery) แนะนำข้อควรรู้ก่อน-หลังเข้ารับการรักษา

ผ่าตัดไทรอยด์คือหนึ่งในวิธีการรักษาของผู้ป่วยมะเร็งไทรอยด์ ผู้มีภาวะไทรอยด์เป็นพิษ ปัจจุบันการผ่าตัดมีหลายวิธีที่ฟื้นตัวเร็ว ไม่มีรอยแผลเป็น และลดโอกาสเกิดผลข้างเคียง

4 กรกฎาคม 2567

มะเร็งลำไส้ใหญ่ รู้ให้ทัน ป้องกันอาการลุกลาม รักษาหายได้

มะเร็งลำไส้ใหญ่ หนึ่งในโรคร้ายที่อาการของโรคไม่ชัดเจนในช่วงแรก แต่ถ้าเห็นอาการผิดปกติด้านการขับถ่ายไว ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้อาการของโรครุนแรงและรักษาหายได้

16 สิงหาคม 2567

เทคฮอร์โมนคืออะไร? อ่านข้อมูลน่ารู้และความเปลี่ยนแปลงเมื่อเทคฮอร์โมน

เทคฮอร์โมนชาย-หญิงเริ่มจากอะไร เตรียมตัวอย่างไร? ค้นพบคำตอบและทุกข้อมูลน่ารู้เกี่ยวกับวิธีการและความเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นเมื่อเทคฮอร์โมนได้ที่บทความนี้!

17 พฤษภาคม 2567

มะเร็งทวารหนัก รู้ทันภัยเงียบจากภายใน รักษาหายได้หากตรวจพบเร็ว

มะเร็งทวารหนักและลำไส้ใหญ่ ภัยเงียบจากภายใน เจาะลึกสาเหตุ อาการ และวิธีการรักษา ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงของโรคนี้ได้หรือไม่ เช็กได้เลยที่บทความนี้

15 พฤษภาคม 2567