บทความสุขภาพ

วิวัฒนาการการผ่าตัด: เปลี่ยนข้อเข่าเทียม อดีต Vs ปัจจุบัน

บทความโดย: วันที่อัพเดท: 26 มีนาคม 2567

การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมในปัจจุบัน มีวิวัฒนาการเพิ่มขึ้นทุกๆวันเลยครับ ..

วันนี้เมื่อเทียบกับ 10 ปีที่แล้ว ก็แตกต่างกับปัจจุบันอย่างมาก 10 ปีที่แล้วเมื่อเทียบกับ 20 ปีที่แล้วยิ่งแตกต่างกันเลยนะครับ ยกตัวอย่างเช่น เทคนิคการผ่าตัด ปัจจุบัน ศัลยแพทย์เริ่มเรียนรู้แล้วนะครับว่าผ่าตัดอย่างไรจะกระทบเนื้อเยื่อหรือบาดเจ็บน้อยที่สุด เรามีอุปกรณ์ในการผ่าตัดและเทคนิคการผ่าตัดที่ดีขึ้น อุปกรณ์มีขนาดเล็กลง ช่วยให้ตัดกระดูกได้แม่นยำขึ้น ทำผ่าตัดได้รวดเร็ว บาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อน้อย และเกิดผลแทรกซ้อนต่างๆต่อเนื้อเยื่อในตำแหน่งผ่าตัดลดลง เช่น เอ็นฉีกขาด, เกิดเลือดคั่งในแผล หรือ กระดูกแตกร้าวลดลง เป็นต้น การกระทบเนื้อเยื่อให้น้อยที่สุดก็จะทำให้คนไข้ฟื้นตัวเร็ว ทำกายภาพได้เร็วและกลับไปใช้งานข้อเข่าได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น

วิวัฒนาการเรื่องของตัวข้อเทียม ปัจจุบันข้อเข่าเทียมก็มีวิวัฒนาการไปอย่างมาก มีการพัฒนาในเรื่องของขนาดซึ่งแทนที่จะใหญ่โตหรือว่ามีแค่ไม่กี่ขนาด ปัจจุบันข้อเทียมก็มีให้เลือกหลากหลายแบบ ขนาดก็หลากหลายมากขึ้นเหมือนกับการตัดเสื้อให้เฉพาะตัวบุคคล มีขนาดเฉพาะสำหรับเพศหญิง (gender type prosthesis), มีการพัฒนารูปแบบให้เคลื่อนไหวได้ใกล้เคียงกับข้อเข่าธรรมชาติมากขึ้น งอเข่าได้มากขึ้น , ตัววัสดุของข้อเทียมก็พัฒนาให้มีคุณสมบัติที่ดีขึ้น ลดการสึกหรอที่เกิดจากการใช้งานข้อไปนานๆ ซึ่งการใส่ข้อที่เหมาะกับคนไข้ จะส่งผลให้คนไข้รู้สึกพึงพอใจและมีความสุขกับข้อเทียมที่ได้รับ สามารถฟื้นตัวได้เร็วขึ้น แล้วยังใช้ข้อได้ใกล้เคียงกับข้อเข่าธรรมชาติมากยิ่งขึ้น

นอกจากเรื่องเทคนิคการผ่าตัดและวิวัฒนาการของข้อเทียม อีกประการที่สำคัญก็คือ การพัฒนาความปลอดภัยในการเตรียมผ่าตัด และดูแลหลังผ่าตัด ซึ่งในปัจจุบันมีเครื่องมือและเทคนิคที่ใช้ป้องกันหรือลดภาวะแทรกซ้อน เช่นลดการอุดตันของเส้นเลือดดำ (deep vein thrombosis), ช่วยในการฟื้นตัวและทำกายภาพหลังผ่าตัดหลังผ่าตัด, มีเทคนิคลดความเจ็บปวดจากการผ่าตัด และเทคนิคที่ช่วยทำให้เดินได้เร็วขึ้น ทั้งหมดนี้ เป็นความพยายามที่จะพัฒนาเพื่อลดภาวะแทรกซ้อนให้เกิดน้อยที่สุดและให้คนไข้ฟื้นตัวได้รวดเร็วที่สุด ซึ่งในอดีตคนไข้ที่ได้รับการผ่าตัดจะมีอาการเจ็บปวดมาก และฟื้นตัวช้า แต่ปัจจุบันความเจ็บปวดจะลดลงเป็นอย่างมาก เดินได้เร็วภายใน 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด และฟื้นตัวหลังผ่าตัดได้รวดเร็วขึ้นมาก

ที่กล่าวถึงมาทั้งหมดนี้ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของเทคนิคการผ่าตัด ความรู้ความชำนาญของศัลยแพทย์ ข้อเข่าเทียมที่มีการพัฒนาเป็นอย่างดี และกระบวนการการดูแลรักษาคนไข้หลังผ่าตัดที่มีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัยสูง ทำให้คนไข้โรคข้อเข่าเทียมที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดได้รับประโยชน์จากวิวัฒนาการทั้งหมดนี้อย่างไม่หยุดยั้ง วันนี้มีแบบนี้ วันพรุ่งนี้, อีก5 ปีข้างหน้า, อีก10 ปีข้างหน้า เราก็จะพัฒนาไปอย่างต่อเนื่องเพื่อประโยชน์ในการรักษาคุณภาพชีวิตของคนไข้ทุกๆคนครับ

ฟังข้อมูลแบบเสียงจาก "Podcast เพิ่มความฟิต พิชิตเข่าดี" คลิกที่รูปภาพได้เลย!
EP.13 วิวัฒนาการการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม โดย ศ.นพ.กีรติ เจริญชลวานิช (ศัลยแพทย์กระดูกและข้อ)

สนใจปรึกษา ศ.นพ.กีรติ เจริญชลวานิช รักษาข้อเข่าเสื่อมกว่า 30 ปี ด้วยประสบการณ์การรักษาผ่าตัดเปลี่ยนเข่ากว่า 10,000 เคส